ប្រស្នាព្រះបាតិមោក្ខ
៦១. បុ.
អាបត្តិត្រូវដោយអកុសលចិត្តចុះគួរតែត្រូវព្រោះចិត្តជាអកុសល ចុះចិត្តជាកុសលទេ
ហេតុអ្វីក៏ត្រូវអាបត្តិដែរ?
តើត្រូវអាបត្តិពួកណា?
វិ. ត្រូវអាបត្តិដោយចិត្តជាកុសលនោះ
ដូចធម្មទេសនាសិក្ខាបទភិក្ខុសំដែងធម៌ចំពោះមាតុគ្រាម
ដែលមិនមានបុរសដឹងក្ដីនៅជាមួយផងឱ្យលើសពី៦ ម៉ាត់ឡើងទៅត្រូវបាចិត្តិយ
ចិត្តជាកុសលតែខុសនឹងពុទ្ធប្បញ្ញត្តិ
ឬភិក្ខុជ្រះថ្លាកាច់ផ្កាទៅថ្វាយព្រះរត្នត្រ័យដូច្នេះជាដើម ។
៦២. បុ. ត្រូវដោយអពញយាកតចិត្តនោះ
តើបានដល់សិក្ខាបទណា?
វិ. បានដល់អចិត្តកសិក្ខាបទ
ដូចភិក្ខុដេកលក់
គេយកស្រាទៅបញ្ច្រាកឱ្យកន្លងហួសបំពង់កចូលទៅទាំងមិនដឹងខ្លួនត្រូវអាបត្តិបាចិត្តិយឬដូចព្រះអរហន្ត
មានត្រូវអាបត្តិជាបណ្ណត្តិវជ្ជខ្លះ ។
៦៣. បុ. បានកើតឡើងព្រោះចិត្ត
ចុះបើគ្មានចិត្តសោះហេតុអ្វីក៏ត្រូវអាបត្តិដែរ?
វិ. អាបត្តិនោះត្រូវហើយមានទោសក៏មាន
មិនមាទោសក៏មាន ព្រោះបញ្ញត្តិមាន ២ គឺសាវជ្ជប្បញ្ញត្តិ១ អនវជ្ជប្បញ្ញត្តិ១
សាវជ្ជបញ្ញត្តិប្រកបដោយទោស បានដល់លោកវជ្ជសិក្ខាបទទាំងអស់ អនវជ្ជប្បញ្ញត្តិ
បញ្ញត្តិមិនប្រកបដោយទោសបានដល់លោកវជ្ជសិក្ខាបទទាំងអស់ អនវជ្ជប្បញ្ញត្តិ
បញ្ញត្តិមិនប្រកបដោយទោសបានដល់បណ្ណត្តិវជ្ជសិក្ខាបទទាំងអស់ អនវជ្ជសិក្ខាបទនេះ
គ្រាន់តែមានទោសក្នុងបច្ចុប្បន្ននេះ
ព្រោះប្រព្រឹត្តឱ្យកន្លងពុទ្ធប្បញ្ញត្តិប៉ុណ្ណោះ ចំពោះដែលមិនដឹងខ្លួនមិនក្លែងសោះ
ដូចប្រស្នាខាងដើម ។
៦៤. បុ. សិក្ខាបទទាំងអស់
សិក្ខាបទណាដែលភិក្ខុត្រូវហើយកែមិនបាន?
វិ. សិក្ខាបទ ៤ គឺបារាជិកទាំង៤
ជាអតេកិច្ឆា ភិក្ខុត្រូវហើយកែមិនបាន ត្រូវដាច់ចាកភិក្ខុភាវសិក្ខាបទក្រៅពីបារាជិក
៤នោះជាសតេកិច្ឆា នៅកែបាន ។
៦៥. បុ. ភិក្ខុមានចិត្តក្លែងគួរថាត្រូវអាបត្តិ
ចុះបើគ្មានចិត្តក្លែងសោះម៉េចក៏ត្រូវអាបត្តិដែរ? តើបំណងព្រះសម្ពុទ្ធដូចម្ដេច?
បានជាចាត់ឱ្យត្រូវអាបត្តិ?
វិ. បានជាត្រូវអាបត្តិនោះ
ព្រះពុទ្ធបំណង ដើម្បីនឹងស្ទាក់ភិក្ខុជាអលជ្ជីដែលមានពុតត្បុតអាក្រក់
កាលណាប្រព្រឹត្តអាក្រក់ហើយក្លែងថាមិនដឹង វិនយធរ ដែលជាបុថុជ្ជន
មិនអាចនឹងដេញពុតត្បុតភិក្ខុអលជ្ជីនោះបាន
ហេតុដូច្នេះបានជាព្រះពុទ្ធជាម្ចាស់ទ្រង់បញ្ញត្តថាក្លែងក៏ត្រូវ មិនក្លែងក៏ត្រូវ
នេះចំពោះសិក្ខាបទដែលជាអចិត្តក ។
អនុសាសន
៦៦. បុ. អនុសាសន ប្រែដូចម្ដេច?
វិ. ប្រែថា ពាក្យប្រប្រៀនប្រដៅ ។
៦៧. បុ. ពាក្យប្រៀនប្រដៅមានប៉ុន្មានយ៉ាង? ចូររាប់!
វិ. មាន ៨ យ៉ាង គឺ និស្ស័យ ៤
អករណីយកិច្ច ៤ ។
៦៨. បុ. និស្ស័យនោះ ប្រែដូចម្ដេច ? មានប៉ុន្មាន?
វិ. ប្រែថា
បច្ច័យជាគ្រឿងអាស្រ័យរបស់បព្វជិត ហៅថា និស្ស័យមាន ៤ យ៉ាងគឺ ដើរបិណ្ឌបាត ១
ស្លៀកដណ្ដប់សំពត់ ១ បង្សុកូល ១ នៅអាស្រ័យក្រោមម្លប់ឈើ ១ ឆាន់ថ្នាំដែលត្រាំដោយទឹកមូត្រ
១ ។
៦៩. បុ.
ព្រះពុទ្ធទ្រង់បញ្ញត្តបុគ្គលដែលចូលមកបួសក្នុងពុទ្ធសាសនានោះ ឱ្យវៀរចាកអភព្វបុគ្គល
១១ ចំពូក និងបុគ្គលមានរោគឃ្លង់ស្រែងជាដើម សម្រាំងយកតែអ្នកជាដែលល្អៗ
ត្រឹមត្រូវទើបឲ្យចូលមកបួសបាន ហេតុអ្វីបួសហើយបានជាបន្ថោកបន្ទាបឱ្យដើរសូមទានគេឱ្យស្លៀកដណ្ដប់សំពត់បង្សុកូលជាដើមដូច្នេះ? គួរតែលើកកុំតម្កើង!
វិ បានជាព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់បញ្ញត្ត
អភព្វបុគ្គលមានឃ្លង់ស្រែង ព្រោះខ្លាចឆ្លងដល់ភិក្ខុផងគ្នា មនុស្សខ្ញុំគេជាដើម
មិនជាទីជ្រះថ្លាដល់ទាយក ទាយិកា ដែលឱ្យអាស្រ័យនូវនិស្ស័យ ៤ នោះមិនមែនបន្ថោកបន្ទាបទេ
គឺដើម្បីនឹងឱ្យកាន់ធម៌សន្ដោសកុំឱ្យឆ្មើងឆ្នៃច្បិចច្បើមវត្ថុថោកទាប
តែបើអតិរេលាភកើតឡើង ក៏ព្រះពុទ្ធអង្គឥតមានហាមឃាត់ដែរ ឱ្យទទួលបានតាមសេចក្ដីពេញចិត្ត
។
៧០. បុ. អករណីយកិច្ចនោះ
ប្រែដូចម្ដេច?
មានប៉ុន្មាន? ចូររាប់!
វិ. ប្រែថា
កិច្ចដែលបព្វជិតមិនត្រូវធ្វើ មាន ៤ យ៉ាងគឺ សេពមេថុនធម្ម១ លួចទ្រព្យ១ សម្លាប់សត្វ១
ពោលអួតគុណវិសេសដែលមិនមានក្នុងខ្លួន១ ។
👉👉 មានសំនួរបន្តទៀត
សូមចុចអាសយដ្ឋានខាងក្រោម ៖
សូមអរព្រះគុណនិងអរគុណ!