បរាមាធិប្បាយ អក្សរសិល្ប៍គឺជាកញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងសង្គម

បរាមាធិប្បាយអក្សរសិល្ប៍គឺជាកញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងសង្គម

ប្រធាន ៖ គេថា «អក្សរសិល្ប៍គឺជាកញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងសង្គម»។ 

ចូរអ្នកពន្យល់ដោយលើកឧទាហរណ៍ក្នុងអក្សរសិល្ប៍មកបញ្ជាក់អោយបានសមស្របផង។ (ប្រធានពន្យល់ បែបអក្សរសិល្ប៍ទូទៅ)

គំរោងតែងបរាមាធិប្បាយ អក្សរសិល្ប៍គឺជាកញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងសង្គម 

១. សេចក្តីផ្តើម

ü  ---លំនាំបញ្ហា

ü  ----ចំនូលបញ្ហា

ü  -----ចំនោទបញ្ហា

២. តួសេចក្តី

ü  - --ឃ្លាភ្ជាប់សេចក្តី

ü  --- ពន្យល់ពាក្យៈ

•អក្សរសិល្ប៍ៈ គឺជាកំរងអត្ថបទដែលបានប្រមូលចងក្រងនូវរឿងរ៉ាវឬហេតុការណ៍ដែលបានកើតមានឡើងនៅក្នុងសង្គមប្រកបទៅដោយសិល្ប៍វិធី។

• កញ្ចក់សំរាប់ឆ្លុះបញ្ចាំងៈ ការធ្វើអោយឃើញអ្វីៗ

 ពន្យល់ន័យប្រធានៈ កញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងសង្គមសំដៅអត្ថបទរឿងដែលអ្នកនិពន្ធបានបង្កើតឡើងប្រកបដោយសិល្ប៍វិធីក្នុងការតែងនិពន្ធរបស់ខ្លួននោះជាវត្ថុមួយភ្លឺថ្លាដូចជាកញ្ចក់សំរាប់ឆួលបង្ហាញអោយឃើញពីអ្វីៗដែលមាននៅក្នុងការរស់នៅ មាននៅក្នុងជីវិតជាក់ស្តែងរបស់មនុស្ស។

 បកស្រាយៈ អក្សរសិល្ប៍ជាកញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងសង្គម ដូចជាបានបង្ហាញអោយឃើញពី

• របបគ្រប់គ្រងតាមសម័យកាលនីមួយៗ (បង្ហាញអោយឃើញពីតថភាពសង្គម)

• ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងសង្គម

• ជំនឿសាសនា ប្រពៃណី ទំនៀមទំលាប់ ប្រពៃណីក្នុងការរស់នៅ

• ទង្វើអយុត្តធម៌ដែលកើតមានឡើងនៅក្នុងសង្គម

• សកម្មភាពនៃការតស៊ូប្រឆាំងនឹងសត្រូវដើម្បីទាមទារសិទ្ធិសេរីភាពនិង ឯករាជ្យជាតិ។

• សកម្មភាពរបស់បុព្វបុរសក្នុងការចូលរួមចំនែកកសាង ការពារ និងអភិវឌ្ឍសង្គមអោយមានការរីកចំរើន។

 លើកឧទាហរណ៍ក្នុងអក្សរសិល្ប៍

 អក្សរសិល្ប៍ប្រជាប្រិយ

• រឿងធនញ្ជ័យៈ បង្ហាញពីរបបរាជានិយមខ្មែរដែលទទួលរងការវាតទីពីបរទេស (ចិន) និងការតស៊ូរបស់បុព្វបុរសខ្មែរធ្វើការការពារទឹកដីអោយស្ថិតស្ថេរគង់វង្ស។

• រឿងអ្នកតាទឹក អ្នកតាភ្នំៈ បានបង្ហាញពីសកម្មភាពរបស់បណ្តាប្រជាជនមួយចំនួនធំដែលមានគំនិតធ្វើការតស៊ូប្រឆាំងជាមួយធម្មជាតិក្នុងបំនងធ្វើម្ចាស់ទៅលើធម្មជាតិ (អ្នកតាភ្នំជាតំនាង)

 អក្សរសិល្ប៍បុរាណ

• រឿងរាមកេរ្ត៍ៈ បង្ហាញអោយឃើញពីទំនាស់ក្នុងការបែងចែករាជ្យសម្បត្តិ ការគោរពពា្យសច្ចៈ (ពាក្យសត្យ) និងប្រពៃណីព្រះមហាក្សត្រ…

• រឿងទុំទាវៈ បានបង្ហាញអោយឃើញពីតថភាពសង្គមគ្រួសាររហូតដល់សង្គមទាំងមូល

          សង្គមគ្រួសារៈ មេគ្រួសារអនុវត្តទំនៀមទំលាប់ចាស់គំរិល «នំមិនធំជាងនាឡិ» បំបិទសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការរើសគូស្រករដល់បុត្រធីតា

 សង្គមទាំងមូលៈ អ្នកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិ មានអំនាច យសសក្តិរមែងតែប្រើអំនាចរបស់ខ្លួនក្នុងការគាបសង្កត់ វាយធ្វើបាបដល់អ្នកទន់ខ្សោយដោយមិនទទួលទោសពៃអ្វីឡើយដូចមានអរជូនជាដើម «ឧកញ៉ាអរជូនមាំមួនពេក ធម្មតាលើមេឃទាបជាងភ្នំ មានប្ញទ្ធិអំនាចឥតជំនុំ កាប់ចាក់វាយដំពុំប្រណី»

• រឿងព្រះវេស្សន្តរៈ បានបង្ហាញពីរបបគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះបាទស្រីសញ្ជ័យដែលប្រកាន់របបគ្រប់គ្រងបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យយកមតិប្រជារាស្ត្រជាធំ (បណ្តេញព្រះវេស្សន្តរតាមសំនើរបស់រាស្ត្រ)

 អក្សរសិល្ប៍ទំនើបៈ

• រឿងភូមិតិរច្ឆានៈ បានបង្ហាញពីសេចក្តីទុក្ខដ៏សែនវេទនារបស់ប្រជាជនខ្មែរដែលត្រូវបានរស់នៅក្រោមការត្រួតត្រា និងការប្រើអំនាចផ្តាច់ការរបស់ពួកអាណានិគមបារាំងតាមរូបភាព

-         បារាំងបង្ខំអោយខ្មែរធ្វើការបង់ពន្ធគ្រប់មុខសព្វសារពើ

-         ក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ ១៨ មេសា ១៩២៥…

-         បង្ហាញពីសកម្មភាពតស៊ូរបស់ប្រជាជនខ្មែរដើម្បីបុព្វហេតុជាតិ

-         បង្ហាញពីអសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់ស៊ីសុវត្ថក្នុងការដឹកនាំប្រទេសជាតិ (ញ្ញតិរាស្រ្តស្រុកមុខកំពូល ការដាក់អ្នកស្រុកក្រាំងលាវជាអ្នកងារ ប្តូរឈ្មោះភូមិក្រាំងលាវជាភូមិតិរច្ឆាន)

-         បង្ហាញពីជនក្បត់ជាតិខ្មែរ ឆ្អិនក្បាលស៊ីក្បាល ឆ្អិនកន្ទុយស៊ីកន្ទុយ នរណាអោយប្រយោជន៍បំរើអ្នកនោះងាប់មុខ ជាចៃបារាំងមានថីឡាច ថីសួន

-         បង្ហាញពីវីរភាពរបស់ស្រ្តីខ្មែរនៅក្នុងសង្គម នាងនី នាងប៊ី

• រឿងគូលីកំនែនៈ អ្នកនិពន្ធ អ៊ឹម ថុកបង្ហាញពីតថភាពសង្គមក្នុងសម័យខ្មែរស្ថិតក្រោមរបបអាណានិគមបារាំង ផាស៊ីសជប៉ុន ចក្រពត្តិអាមេរិច ដែលបានបង្កការឈឺចាប់ ការគាបសង្កត់គ្រប់បែបយ៉ាង ជាពិសេសគឺការកែនគូលីនេះតែម្តង។

• រឿងថៅកែចិត្តចោរៈ

 បង្ហាញអយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម

 ថៅកែបោកប្រាស់ពូហំអោយបើកឡានបុកឡានថៅកែហុងលីថាអោយមួយម៉ឺនរៀល ដល់ការបានសំរេចបែរជាក្រលាស់មិនព្រមអោយលុយ រករឿងខ្លាំងអោយ២០០ រៀល

 ប៉ូលីសនគរបាលធ្វើការគ្មានអព្យាក្រិត្យ ស្ថិតនៅក្រោមអំនាចអ្នកធំ ពុករលួយស៊ីសំនូក មិនព្រមចាប់ថៅកែ បែរជាចាប់អ្នកគ្មានកំហុស ដូចជា មាន គង់ ទ្រី និងពូហំយកដាក់គុកវិញ

 បង្ហាញពីទឹកចិត្តស្រលាញ់គ្រួសារ

          ពូហំសុខចិត្តលះបង់សេចក្តីសុខផ្ទាល់ខ្លួនទោះដឹងថាអាចធ្វើអោយគេស្លាប់ អាចជាប់គុកក៏គាត់នៅតែបើកបុកដើម្បីយកប្រាក់អោយម្តាយធ្វើបុណ្យ អោយកូនសិក្សាទិញសំលៀកបំពាក់ មើលជំងឺប្រពន្ធ

 នាងយ៉ានជាប្រពន្ធយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះប្តីមិនចង់អោយជាប់គុក ប្រាប់អោយប្តីឈប់ប្រកែកតវ៉ានឹងថៅកែហើយរត់យករួចខ្លួនសិនទៅ

 បង្ហាញពីការតស៊ូប្រឆាំងនឹងភាពមិនត្រឹមត្រូវក្នុងសង្គម ស្រលាញ់យុត្តធម៌ មិនពុករលួយ និង មានឧត្តមគតិ មានសតិសម្បជញ្ញៈ

 មាន គង់ ទ្រី មិនសុខចិត្តយកលុយពីថៅកែ ហើយបែរជាចង្អុលវែកមុខថៅកែដែលចិត្តចោរដែលជាដើមនៃបទល្មើស

 ផានិតសុខចិត្តជួយពូហំទោះបីជាខ្លួនត្រូវបាត់បង់ការងារក៏ដោយ

• រឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីចាស់

 បង្ហាញជីវិតអ្នកស្រែចំការកំសត់តោកយ៉ាក រកព្រឹកខ្វះល្ងាច

 បង្ហាញពីឥទ្ធិពលនៃលុយជាធំ បាត់បង់នូវសតិសម្បជញ្ញៈ គ្មានសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ពេទ្យនរាសុខចិត្តឈរមើលនាងសយប្រពន្ធសមស្លាប់នៅនឹងមុខដោយមិនអើពើព្រោះមិនមានប្រាក់ប្រាំរៀលបង់ថ្លៃពេទ្យ

 បង្ហាញពីការបោកប្រាស់របស់អ្នកនយោបាយលើប្រជាជន តំណាងរាស្ត្រយ៉េងពេលបានឡើងបុណ្យសក្តិ លែងស្គាល់សមដែលជាអ្នកជួយរកសំលេងឆ្នោតអោយ

 បង្ហាញពីការរីកចំរើនវិស័យកសិកម្មក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម

 បង្ហាញពីរបបប្រជាធិបតេយ្យពេញទី សមធ្វើដំណើរមកចូលរួមសមាជជាតិលើកទី៨ នៅទីក្រុងភ្នំពេញក្រោមកិត្តិយសយ៉ាងខ្ពស់ខ្ពស់ពីសម្តេចនរោត្តមសីហនុ។

 សរុបសេចក្តីៈ

៣. បញ្ចប់សេចក្តី

 វាយតំលៃប្រធានៈ ជាបញ្ចប់មកយើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា មតិរបស់ប្រធានពិតជាមានតំលៃ និង អត្ថន័យដ៏ល្អជ្រាលជ្រៅព្រោះបង្ហាញអោយយល់ពីមុខងារ និងតំលៃរបស់អក្សរសល្ប៍ខ្មែរចំពោះសង្គមជាតិ។

 ទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនៈ ដូចនេះ…………… 

ដោយគេហទំព័រ៖ តែងសេចក្តីខ្មែរសំរាប់ថ្នាក់ទី ១២ - មធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ