កម្រង សំនួរ វេយ្យាករណ៍បាលី ខទី ៣៦_៤០
៣៦. ដូចម្តេចហៅថា អព្យយស័ព្ទ? ចែកជាប៉ុន្មានពួក? អ្វីខ្លះ? ចុះឧបសគ្គមានប៉ុន្មានស័ព្ទ? ហើយអព្យយបច្ច័យ (បច្ច័យក្នុង នាមនិទ្ទេស) វិញ មានប៉ុន្មានដែរ?
ឆ.ស័ព្ទមិនប្រែប្រួលចាកភាពដើមរបស់ខ្លួន
រូបដើមយ៉ាងណាក៏នៅយ៉ាងនោះ ហៅថា អព្យយស័ព្ទ ប្រែថា ស័ព្ទមិនវិនាស។ ចែកជា៣ពួក គឺឧ៖
បសគ្គ១ពួក និបាត១ពួក បច្ច័យ១ពួក។
ឧបសគ្គមាន២០ស័ព្ទ។
អព្យយបច្ច័យមាន២២។
៣៧. ដូចម្តេចហៅថា សមាស? បើសម្តែងដោយកិច្ចមានប៉ុន្មានយ៉ាង? ចូររាប់?
ឆ.នាមស័ព្ទតាំងពី២បទឡើងទៅ ដែលបំប្រួញរួមចូលគ្នាជាបទមួយ ហៅថា សមាស។ មាន២យ៉ាងគឺ៖
លុត្តសមាស សមាសដែលលុបវិភត្តិចេញ១
អលុត្តសមាស
សមាសដែលមិនលុបវិភត្តិចេញ១។
៣៨. សមាស បើសំដែងដោយឈ្មោះមានប៉ុន្មានយ៉ាង? អ្វីខ្លះ?
ឆ.មាន៦យ៉ាង។ គឺ កម្មធារយៈ១ទិគុ១ តប្បុរិសៈ១ ទ្វន្ទ្វៈ១
អព្យយីភាវៈ១ ពហុព្វីហិ១ រាប់ ឯកសេសសមាស បញ្ចូលផងត្រូវជា៧។
៣៩. កម្មធារយសមាសប្រែថាដូចម្តេច? បានសេចក្តីយ៉ាងណា? មានប៉ុន្មានយ៉ាង?អ្វីខ្លះ?
ឆ.ប្រែថា សមាសទ្រទ្រង់នូវកម្ម ឬសមាសទ្រទ្រង់នូវប្រជុំពីរនៃបទដូចជាកម្ម។ បានសេចក្តីថា នាមសព្ទ២បទដែលមានវិភត្តិនិងវចនៈស្មើគ្នា បទ១ជានាមនាមជាតួប្រធាន បទ១ជាគុណនាមឬជានាមនាមជាតួវិសេសនៈ ឬក៏ជាគុណនាមទាំង២បទ មានបទឯទៀតជាប្រធាន ដែលបំប្រួញចូលជាបទ១ ហៅថាកម្មធារយសមាស។ មាន៦យ៉ាងគឺ៖
- វិសេសនបុព្វបទ១
- វិសេសនុត្តរបទ១
- សេសនោភយបទ១
- វិសេសនោបមបទ១
- សម្ភាវនបុព្វបទ១
- អវធារណបុព្វបទ១។
៤០. ទិគុសមាស ប្រែថាដូចម្តេច? បានសេចក្តីយ៉ាងណា? មានប៉ុន្មានយ៉ាង? ចូររាប់?
ឆ.ប្រែថា ការបំប្រួញនូវសព្ទដូចជាគោពីរ។ បានសេចក្តីថា វិសេសនបុព្វបទ កម្មធារយសមាសនោះ កាលបើមានសំខ្យាសព្ទជាបទវិសេសនៈនៅខាងដើមឲ្យឈ្មោះថា ទិគុសមាស។ មាន២យ៉ាងគឺ៖
សមាហារទិគុ១ អសមាហារទិគុ១។
👉👉 មានសំនួរបន្តទៀត
សូមចុចអាសយដ្ឋានខាងក្រោម ៖
សូមអរព្រះគុណនិងអរគុណ!