ប្រស្នាព្រះបាតិមោក្ខ ភាគ ទី១ បុច្ឆា _ វិសជ្ជនា ខ ទី ១ ដល់ ១០

 

ប្រស្នាព្រះបាតិមោក្ខ

នមត្ថុ រតនត្តយស្ស

សូមនមស្ការ ចំពោះព្រះរត្នត្រ័យ ដោយគោរពសេចក្ដីគោរព ។

        ១. បុច្ឆា. សួរថា បាតិមោក្ខ ប្រែ ដូចម្ដេច?

វិស្សជ្ជនា. ឆ្លើយថា. បាតិមោក្ខ ប្រែថា ធម្មជាតជាខាងដើម ធម្មជាតជាប្រធាន ឬប្រែថា ធម្មជាតជាប្រមុខនៃកុសលធម៌ទាំងឡាយ ឈ្មោះថា បាតិមោក្ខ ។

២. បុ. បាតិមោក្ខ មានប៉ុន្មានយ៉ាង?

វិ. មាន ២យ៉ាងគឺ សីលប្បាតិមោក្ខ បាតិមោក្ខសីល១, គន្ថប្បាតិមោក្ខ បាតិមោក្ខច្បាប់១ ។

៣. បុ. ចូរអធិប្បាយបាតិមោក្ខទាំងពីរនោះ ឱ្យសព្វគ្រប់មកមើល?

វិ. អធិប្បាយថា បាតិមោក្ខស័ព្វត្រង់ពាក្យថា «ភិក្ខុសង្រួមដោយវិធីសង្រួមតាមបាតិមោក្ខ» នឹងត្រង់ពាក្យថា «ធម្មជាតនុះជាដើមចម ជាទ្វារ ជាប្រធាននៃកុសលធម៌ទាំងពួង ហេតុនោះទើបហៅថា បាតិមោក្ខ » ប៉ុណ្ណេះជាដើម គឺជាតួសីល ហៅថា សីលប្បាតិមោក្ខ បាតិមោក្ខដែលជាតួច្បាប់ ហៅថា គន្ថបាតិមោក្ខ ។

៤. បុ. បាតិមោក្ខមានតែពីរប៉ុណ្ណឹង ឬមានតទៅទៀត?

វិ. បាតិមោក្ខមានតទៅទៀត ។

៥. បុ. មានទៀតតើអ្វីខ្លះ?

វិ. មានទៀតនោះគឺ ឱវាទប្បាតិមោក្ខ១ អាណាបាតិមោក្ខ១ ។

៦. បុ. ឱវាទប្បាតិមោក្ខនោះ អធិប្បាយដូចម្ដេច? បានដល់បាតិមោក្ខណា?

វិ. ដែលហៅថា ឱវាទប្បាតិមោក្ខនោះ ចំពោះយកឱវាទជាគាថា មានបទដូចបាននាំមកតម្កល់ទុកជាឧទាហរណ៍ក្នុងទីនេះ ។

ខន្ដី បរមំ តបោ តីតិក្ខា

និព្វានំ បរមំ វទន្តិ ពុទ្ធា

ន ហិ បព្វជិតោ បរូបឃាតី

សមណោ ហោតិ បរំ វិហេដ្ឋយន្តោ ។សេចក្ដីអត់ធន់ សេចក្ដីស៊ូទ្រាំ ជាតបដ៏ក្រៃងលែង អ្នកប្រាជ្ញទាំងឡាយរមែងសរសើរ ព្រះនិព្វានជាបរមសុខ បព្វជិតបើជាអ្នកចងបរូបឃាដ បៀតបៀនគេ មិនហៅថាសមណឡើយ ។

សព្វបាបស្ស អករណំ

កុសលស្សូបសម្បទា

សចិត្តបរិយោទបនំ ឯតំ ពុទ្ធាន សាសនំ

កាមិនធ្វើបាបគ្រប់យ៉ាង ការសន្សំកុសលគ្រប់បែប ការដុះខាត់ចិត្តរបស់ខ្លួនឱ្យស្អាតផូរផង់ ករណីយកិច្ចប៉ុណ្ណេះជាសាសនរបស់ព្រះពុទ្ធទាំងឡាយ ។

អនូបវាទោ អនូបឃាតោ បាតិមោក្ខ ច សំវរោ

មត្តញ្ញុតា ច ភត្តស្មឹ បន្តញ្ច សយទាសនំ

អធិចិត្តេ ច អាយោគោ ឯតំ ពុទ្ធាន សាសនំ

ការមិននិយាយរុកគួនគេ មិនចងពៀរព្យាបាទគេ សង្រួមសីលក្នុងបាតិមោក្ខ ដឹងប្រមាណក្នុងភត្ត ពេញចិត្តទីដេកទីអង្គុយស្ងប់ស្ងាត់ ព្យាយាមចម្រើនសមាធិចិត្ត ឱវាទប៉ុណ្ណេះជាសាសនរបស់ព្រះពុទ្ធទាំងឡាយ ។

           ៧. បុ. ឱវាទប្បាតិមោក្ខនោះ លោកណាសំដែង?

វិ. ឱវាទប្បាតិមោក្ខនេះ គឺព្រះអង្គទ្រង់សំដែងដោយព្រះអង្គឯង ឯងសាវកទាំងឡាយមិនត្រូវសំដែងឡើយ ។

៨. បុ. ចុះអាណាបាតិមោក្ខ លោកណាសំដែង?

វិ. អាណាបាតិមោក្ខនេះព្រះអង្គទ្រង់ប្រោសប្រទានដល់សាវក ឯព្រះពុទ្ធមិនត្រូវសំដែងទេ ។

            ៩. បុ. អាណាបាតិមោក្ខបានសេចក្ដីដូចម្ដេច?

វិ. អាណាបាតិមោក្ខ គឺបានតិមោក្ខមានអំណាច មានអាជ្ញាសម្រាប់កាត់នូវទោសតូចនិងទោសធំ តាមកំហុសដែលភិក្ខុប្រព្រឹត្តកន្លងសិក្ខាបទនោះៗ ។

            ១០. បុ. អាណាបាតិមោក្ខព្រះអង្គទ្រង់សំដែងចំពោះបរិស័ទណា?

វិ. ព្រះអង្គទ្រង់សំដែងចំពោះ ភិក្ខុ, ភិក្ខុនី ។

👉👉    មានសំនួរបន្តទៀត 

សូមចុចអាសយដ្ឋានខាងក្រោម ៖

សូមអរព្រះគុណនិងអរគុណ!