ពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សា វស្សូបនាយិកក្ខន្ធកៈ មហាវគ្គៈ វិន័យបិដកខ្មែរ ភាគទី ៧ ទំព័រ ១

ពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សា 

វស្សូបនាយិកក្ខន្ធកៈ  មហាវគ្គៈ វិន័យបិដកខ្មែរ ភាគទី ៧ ទំព័រ ១

បុណ្យកាន់ព្រះវស្សា ជាបុណ្យដែលមាននៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលសាវ័កផ្នែកបុព្វជិត​ តែងចូលវស្សាតាមពុទ្ធានុញ្ញាតិអស់រយៈពេល៣ខែ( មួយត្រីមាស ) ក្នុងវស្សានរដូវហើយត្រូវចាំវស្សាដោយត្រឹមឲ្យដាច់វស្សាទេ បើដាច់វស្សានឹងត្រូវទោស ។

          នៅថ្ងៃ១៥កើត ខែអាសាធជាថ្ងៃឧបោសរបស់ភិក្ខុសង្ឃ ។ ពេលធ្វើឧបោសចប់ហើយភិក្ខុសង្ឃទាំងឡាយ គប្បីនិយាយគ្នាគឺលោកគ្រូអាវាសត្រូវរំលឹកអំពីថ្ងៃចូលវស្សា ប្រាប់ភិក្ខុ សាមណេររៀនបាលីអំពីចូលវស្សាឲ្យឯកភាពគ្នាប្រាប់ពេលវេលាថាតើពេលណាត្រូវជួបគ្នានៅក្នុងព្រះវិហារមានការស្រោចស្រង់ដុសលាងសំអាតព្រះពុទ្ធរូប ព្រមទាំងត្រៀមរៀបចំអាសនៈឲ្យបានសមរម្យសម្រាប់ធ្វើកិច្ចចូលវស្សាផង ។ ឯពេលចូលវស្សានិយមពេលល្ងាច ថ្ងៃ ១រោជ តែម្តង​ ។

          ក្នុងវិន័យបិដកមហាជនវគ្គ៧ ត្រង់វសូត្រនាយិកក្ខកៈ បានសំដែងថាការចូលវស្សាមានពីរយ៉ាងទីមួយហៅថា បុរីមិកាវស្សា ការចូលវស្សាមុនដំបូងចាប់ពីថ្ងៃ ១រោជខែអាសាឍ ( បើឆ្នាំណា លើកខែអាសាឍពីរដងនោះ ចូលវស្សាវនេះនៅថ្ងៃ១រោចខែទុតិយាសាធ ) តទៅអស់មួយត្រីមាស ( ៣ខែ ) ទើបចេញវស្សានៅថ្ងៃ នៅថ្ងៃ ១៥កើតខែអស្សុជ ។ ទី២ហៅថាបច្ឆិមិកាវស្សា ការចូលវស្សាលើកក្រោយ​ ( គឺក្រោយនៃការចូលវស្សាលើកដំបូងចំនួន១ខែ )  គិតចាប់ពីថ្ងៃរោចខែស្រាពណ៌ តទៅដល់ថ្ងៃ១៥កើត ខែកក្តិក ទើបត្រូវចេញវស្សា ។ ចូលវស្សាលើកក្រោយនេះព្រះពុទ្ធទ្រង់អនុញ្ញតដល់សាវ័កក្រែងមានកិច្ចរវល់ដោយប្រការណាមួយដែលពុំអាចចូលវស្សាទី១ បានឲ្យចូលវស្សាទី​២ ប៉ុន្តែទោះ បីការចូលវស្សាទី១ក្តី ទី២ក្តី យើងមិនអាចអធិប្បាយនៅទីនេះបានទេ ។ យើងនិយាយតែពិធីចូលព្រះវស្សាតែប៉ុណ្ណោះ ។

បាលីអធិដ្ឋានចូលវស្សា

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។

នមោ តស្ស ភគវតោ អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស។

 

ឧកាស ឥមស្មឹ អាវាសេ ឥមំ តេមាសំ វស្សំ ឧបេមិ ។ ( ឧបេម )

ទុតិយម្បិ ឥមស្មឹ អាវាសេ ឥមំ តេមាសំ វស្សំ ឧបេមិ ។ ( ឧបេម )

តតិយម្បិ ឥមស្មឹ អាវាសេ ឥមំ តេមាសំ វស្សំ ឧបេមិ ។ ( ឧបេម )

សេចក្តីប្រែ៖

អហំ រីខ្ញុំព្រះករុណា ឧបេមិ ចូលកាន់យក វស្សំ នូវព្រះវស្សា

 តេមាសំ អស់ខែបី ឥមំ នេះ អាវាសេ ក្នុងអាវាសវត្ត ឥមស្មឹ នេះ។

អស់វារៈពីរដងផង.....។

អស់វារៈបីដងផង....។

បែបសង្ខេប​ថា កាល​ពីជំនាន់​​ព្រះ​សម្មា​សម្ពុទ្ធ​​គង់​នៅ​ មាន​ភិក្ខុ​​សាមណេរ​ជា​ច្រើន​​អង្គ​បាន​ចេញ​​ទៅ​ធ្វើ​ធុតង្គ (អង្គ​របស់​​ធម៌​ជា​គ្រឿង​កម្ចាត់​​នូវ​កិលេស) នៅ​​តាម​ព្រៃភ្នំ​ឆ្ងាយៗ​ លុះ​ជិត​ដល់​ពេល​ចូល​ព្រះ​វស្សា ​ព្រះភិក្ខុ និង​សាមណេរ​​ជា​ច្រើន​​អង្គនោះ​មាន​បំណង​វិល​មក​​វត្ត ដើម្បី​ចូលរួម​ពិធីចូល​ព្រះវស្សា​ឱ្យ​ទាន់​ពេល​នៅ​កន្លែង​ព្រះអង្គ​វិញ ​តែ​នៅ​តាម​ផ្លូវ​ធ្វើដំណើរ​មាន​ភ្លៀង​​ធ្លាក់​ជោក​ជាំ​​ស្ទើរ​​​តែ​រាល់​ថ្ងៃ​ ជា​ហេតុ​ពិបាក​ក្នុងការ​វិល​​មក​វិញ​ឱ្យ​ទាន់​ពេល ធ្វើ​ឱ្យ​​ព្រះភិក្ខុ​​ និង​សាមណេរ​​​អាក់​ខាន​ចូល​ព្រះវស្សា​​នៅ​ពាក់កណ្តាល​​ផ្លូវ ។ បន្ទាប់​ពី​ការ​គង់​ចាំ​ព្រះ​​វស្សា​រយៈ​ពេល​៣​ខែ​​ផុត​ទៅ ព្រះ​ភិក្ខុ និងសាមណេរ​បាន​ធ្វើដំណើរ​​​​ទៅ​ដល់​កន្លែង​ព្រះសម្មា​សម្ពុទ្ធ​គង់​នៅ​ ពេល​នោះ​​ព្រះ​ពុទ្ធ​បាន​​ទូល​សួរ​ទៅភិក្ខុ​​សាមណេរ​​ទាំង​អស់​ថា «ភិក្ខុ​​សាមណេរ​មានសេច​ក្តី​សុខ​ទុក្ខ​យ៉ាងណា​នៅពេល​ចាំ​វស្សា​​នៅ​​ពាក់​កណ្តាល​ផ្លូវបែប​នេះភិក្ខុ​​សាមណេរ​ក៏​បាន​ទូល​​ប្រាប់​ព្រះពុទ្ធ​ថា សេចក្តី​សុខទុក្ខ​ជា​ធម្មតា​ទេ តែ​មាន​ការ​លំបាក​ដោយ​​មានភ្លៀង​ធ្លាក់​ជោក​ជាំ​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្បង់​​ចីវរ​​ទទឹក ឬ​ប្រឡាក់​ ។ នេះ​ជា​បញ្ហា​មួយ​ដែល​នាំ​​ផល​វិបាក​​ដល់​​ភិក្ខុ​សាមណេរ ហើយ​ចំណេរ​ចីរ​កាល​មក​ក៏​មាន​​ត្រណម​មិន​​ឱ្យ​ព្រះសង្ឃ​​និមន្ត​ចេញ​ក្រៅ​វត្ត​ដោយ​គ្មាន​ភារ​ក​ិច្ច​ចាំបាច់ ។

ដោយ​មាន​តំណាល​បែប​នេះ នៅ​ពេល​ដល់​ចូល​ព្រះវស្សា (គង់​ចាំ​វស្សា​ក្នុង​វត្ត) រយៈ​ពេល​៣​ខែ ​ភិក្ខុ​សាមណេរ​គង់​ក្នុង​វត្ត​សិក្សា​រៀន​សូត្រ​ពីព្រះធម៌ និង​ព្រះ​វិន័យ​ឱ្យ​បាន​​ល្អ ពីព្រោះ​រដូវ​នេះមាន​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ធ្វើ​ឱ្យ​ព្រះសង្ឃ​ពិបាក​ក្នុង​ការ​និមន្ត​ដើរ​បិណ្ឌ​បាត  រីឯ​ប្រជាកសិ​ករ​ពួកគាត់​ក៏​មាន​ការ​រវល់​ក្នុង​​ការ​ធ្វើ​ស្រែ​ចំការ​ផង​ដែរ។ លុះ​ពេល​ចេញ​វស្សា​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​​ទូទាំង​ប្រទេស​តែង​ធ្វើបុណ្យ​​កឋិន​ដង្ហែ​​ទៅ​វត្ត​​ប្រគេន​ទេយ្យ​ទាន ទេយ្យ​វត្ថុ ស្បង់​ចីវរ​ដល់​ភិក្ខុ​​សាមណេរ​ក្នុង​វត្ត​នានា ។

ក្នុង​ការ​ចូល​ព្រះ​វស្សា​ ឬគង់​ចាំ​វស្សា​នេះ​ផង​ដែរ ព្រះ​​សង្ឃ​គ្រប់​អង្គ​អាច​និមន្ត​ចេញ​ទៅ​ក្រៅ​​បាន​ លុះ​ត្រា​តែ​មាន​ពិធី ហើយ​ពិធី​នោះ​ត្រូវ​គោរពតាម​​កិច្ច​របស់​វិន័យ៖​

ទី១-ត្រូវមាន​ការ​និមន្ត​របស់​អ្នក​ណា​ម្នាក់

ទី២-​ឪពុក​ម្តាយ​ឈឺ

ទី៣-គ្រូ​ឧបជ្ឈា​របស់​យើង​ឈឺ

ទី៤-ខ្លួន​ឯង​មាន​ជំងឺ

ទី៥-​ផ្នែក​រដ្ឋត្រូវ​ការ​​យើង (បញ្ជូន​យើង​ទៅ​បំពេញ​បេសក​កម្ម​អ្វី​មួយ) តែ​មិន​ឱ្យ​​លើស​​ពី​៦​ថ្ងៃឡើយ​ត្រូវ​​វិល​ត្រឡប់​មក​​កាន់​វត្ត​វិញ ហើយ​បើ​វិល​ត្រឡប់​មិន​ទាន់​ពេល​ទេ នឹងមាន​ទោស (មាន​អាបត្តិ) ក្នុងការ​គង់​ចាំវស្សា ​​និង​មិន​អាច​ទទួល​អានិសង្ឃ​​​កឋិនទាន​​ដែល​ទាយក​​ទាយិកា​​ប្រគេន​ដល់​​ព្រះសង្ឃ​​នៅ​រដូវ​ធ្វើ​បុណ្យ​កឋិន​ទាន​បាន​ឡើយ ៕

ពួក​សមណៈ​ជា​សក្យបុត្តិយ៍​​មិនសមបើ​នឹង​ដើរទៅ​កាន់​ចារិក​អស់​ហេមន្តរដូវ​ខ្លះ​ ​អស់​គិម្ហរដូវ​ខ្លះ​ ​អស់​វស្សានរដូវ​ខ្លះ​ ​ដើរ​ជាន់​ស្មៅ​ស្រស់​ទាំងឡាយ​​បៀតបៀន​នូវ​វត្ថុ​ដែល​មានជីវិត​ ​មាន​ឥន្ទ្រិយ​តែ១​ ​ញុំាង​សត្វ​តូច​ៗ​ជាច្រើន​ឲ្យ​ដល់​នូវ​សេចក្តី​វិនាស​សោះ​ ​សូម្បី​ពួ​ក​បរិ​ព្វា​ជ​ក​ ​មាន​លទ្ធិ​ដទៃ​ទាំងនេះ​ ​ដែល​ជា​អ្នកពោល​ធម៌​អាក្រក់​ ​ម្តេច​គង់​នឹង​សម្ងំ​ឈប់សម្រាក​នៅចាំ​វស្សា​ ​សូម្បី​ទាំង​ពួក​សត្វស្លាប​នេះ​ទៀតសោត​​ ​ក៏​គង់​ធ្វើ​សំបុក​លើ​ចុងឈើ​ទាំងឡាយ​​ហើយនឹង​សម្ងំ​ឈប់សម្រាក​នៅចាំ​វស្សា​ដែរ​ ​ចំឡែក​តែ​ពួក​សមណៈ​ជា​សក្យបុត្តិយ៍​នេះ​នៅតែ​ដើរទៅ​កាន់​ចារិក​ ​អស់​ហេមន្តរដូវ​ខ្លះ​ ​អស់​គិម្ហរដូវ​ខ្លះ​ ​អស់​វស្សានរដូវ​ខ្លះ​ ​ដើរ​ជាន់​ស្មៅ​ស្រស់​ទាំងឡាយ​ ​បៀតបៀន​នូវ​វត្ថុ​ដែល​មានជីវិត​ ​មាន​ឥន្ទ្រិយ​តែ១​ ​ញុំាង​សត្វ​តូច​ៗ ​ជាច្រើន​ឲ្យ​ដល់​នូវ​សេចក្តី​វិនាស​។​

វស្សូបនាយិកក្ខន្ធកៈ  មហាវគ្គៈ វិន័យបិដកខ្មែរ ភាគទី ៧ ទំព័រ ១

 

    ឃ្លាខាងលើនេះ គឺជាពាក្យដែលមនុស្សទាំងឡាយពោលទោសតិះដៀល បន្តុះបង្អាប់អ្នកបួសក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលឃើញមានកត់ត្រានៅក្នុងគម្ពីរវិន័យបិដក នៅត្រង់ចំណុច  វស្សូបនាយិកក្ខន្ធ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះបានកើតឡើងខណៈពេលដែលព្រះពុទ្ធអង្គកំពុងគង់នៅក្នុងវត្តវេឡុវ័ន ដែលជាវត្តពុទ្ធសាសនាដំបូងបង្អស់ កសាងថ្វាយដោយព្រះបាទពិម្ពិសារ ព្រះចៅដែនមគធៈ ដែលបច្ចុប្បន្ននេះកន្លែងមួយនេះស្ថិតនៅក្នុងរដ្ឋពិហារ ភាគខាងកើតនៃប្រទេសឥណ្ឌា។ បន្ទាប់ពីបានព្រះសណ្ដាប់ពាក្យពោលទោសតិះដៀលរបស់អ្នកស្រុកហើយ ព្រះពុទ្ធអង្គបានអនុញ្ញាតឱ្យព្រះភិក្ខុសង្ឃចូលព្រះវស្សារយៈពេល ៣ខែ រាល់វស្សានរដូវ ឬរដូវភ្លៀងធ្លាក់ ​ចាប់​ពី​ថ្ងៃ ១​រោច ខែ​អាសាឍ ហើយ​ចេញ​វស្សា​នៅ​ថ្ងៃ​១៥ កើត ខែ​អស្សុជ (បុរិមិកាវស្សា)។ បើភិក្ខុសង្ឃអង្គណាមានធុរៈ មិនអាចចូលវស្សានៅថ្ងៃ ១ ​រោច ខែ​អាសាឍខាងលើបានទេ ក៏មានការអនុញ្ញាតឱ្យចូលវស្សានៅថ្ងៃ ១​ រោច ខែ​ស្រាពណ៍ ជំនួសវិញ ប៉ុន្តែត្រូវរង់ចាំរហូតដល់ថ្ងៃ ១៥ ​កើត ខែ​កត្តិក ទើបអាច​ចេញ​វស្សាបាន (បច្ឆិមិកាវស្សា)។[1] នៅក្នុងរយៈពេលបីខែនៃវស្សានរដូវនេះ តម្រូវឲ្យព្រះភិក្ខុសង្ឃត្រូវគង់នៅទីវត្តណាមួយជាប្រចាំចំនួន ៣ ខែ ដោយមិនអនុញ្ញាតឱ្យចេញទៅសឹង ឬដេកនៅទីណាក្រៅពីវត្តដែលខ្លួនកំពុងស្នាក់នៅទេ។ បើសមាជិកសង្ឃរូបណាមិនអនុវត្តតាមទេ ​នឹងត្រូវមាន​ទោស​ឈ្មោះថា «ទុក្កដ»[2] ដែលជាទោសកម្រិតទី ៦ ក្នុងចំណោមទោសទាំង ៧ កម្រិត របស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ។ ប្រសិនបើមានភិក្ខុសង្ឃអង្គណាមានធុរៈចាំបាច់ត្រូវនិមន្តធ្វើដំណើរទៅឆ្ងាយ ក៏មានការអនុញ្ញាតឱ្យចេញទៅរយៈ ៧ ថ្ងៃដែរ។   នៅក្នុងអត្ថបទមួយនេះ ខ្ញុំកូណាអាត្មាភាព សូមសាកល្បងសិក្សាទៅលើចំណុចផ្ដើមនៃកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង និងអភិបាលកិច្ចពុទ្ធសាសនា តាមរយៈពុទ្ធានុញ្ញាតឱ្យមានការកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់នៃការចូលកាន់វស្សារបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ។

     នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ដែលបានកត់ត្រាពាក់ព័ន្ធនឹងសាច់រឿងនៃការចូលព្រះវស្សា របស់ភិក្ខុសង្ឃនេះ បានបង្ហាញនូវរបត់ដ៏សំខាន់ៗ នៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាជាច្រើនចំណុច ដែលអាចអនុញ្ញាតឱ្យយើងយកមកធ្វើការសិក្សា និងវិភាគដើម្បីពង្រឹងការយល់ដឹងរបស់ខ្លួននៅក្នុងគោលការណ៍គ្រប់គ្រង និងអភិបាលកិច្ចព្រះពុទ្ធសាសនាកាន់តែស៊ីជម្រៅបន្ថែមមួយកម្រិតទៀត។

     ការកើនឡើងចំនួនសមាជិកភាព និងភាពចម្រុះគ្នានៅក្នុងសង្គមសង្ឃ អាចជាមូលហេតុដ៏សំខាន់មួយ នៅក្នុងការទាញចំណាប់អារម្មណ៍របស់អ្នកស្រុកនាសម័យនោះ ឱ្យមកចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទៅលើព្រឹត្តិកម្ម ឬឥរិយាបថណាមួយរបស់សមាជិកសង្គមសង្ឃ។ ត្រឹមតែរយៈពេល ៩ខែដំបូង នៃការផ្សព្វផ្សាយគោលការណ៍របស់ខ្លួន ពុទ្ធសាសនាទទួលបានសមាជិកល្អបំផុតចំនួន ១២៥០ រូប ដែលជាព្រះអរហន្ត ហើយបានបួសជាភិក្ខុដោយផ្ទាល់ក្នុងសំណាក់ព្រះពុទ្ធអង្គ (ចំនួននេះមិនបានរាប់បញ្ចូលចំនួនអ្នកជឿពុទ្ធសាសនា ដែលជាគ្រហស្ថ មិនមែនជាអ្នកបួសនោះទេ)។ ដោយផ្អែកលើទេពកោសល្យព្រះពុទ្ធអង្គ និងព្រះភិក្ខុសង្ឃទាំង ១២៥០រូប នៅក្នុងការផ្សព្វផ្សាយគោលការណ៍ពុទ្ធសាសនា កំណើននៃការចូលជាសមាជិកពុទ្ធសាសនា មានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ បើព្រះភិក្ខុមួយរូបមានលទ្ធភាពអាចនាំយកបេក្ខជនពីររូបជាមធ្យមមកបួសជាភិក្ខុក្នុងមួយឆ្នាំនោះ កំណើនសមាជិកសង្ឃ ក៏អាចកើនឡើងដល់ទៅ ២៣០០ ​អង្គក្នុងមួយឆ្នាំដែរ។ ការកើនឡើងនៃសមាជិកភាពនេះហើយ ដែលតម្រូវឱ្យសង្គមសង្ឃមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់រាល់សកម្មភាពដែលចេញពីឥរិយាបថរបស់ខ្លួន​ តាមរយៈការពង្រឹងគោលការណ៍គ្រប់គ្រង និងអភិបាលកិច្ចឱ្យល្អប្រសើរជាងមុន។

     អ្វីដែលគួរឱ្យគត់សម្គាល់នោះ គឺហេតុការណ៍នេះបានកើតឡើងនៅក្នុងទីក្រុងរាជគ្រឹះ ដែលជាទីក្រុងសម្បូរសប្បាយទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច កម្លាំងយោធា ជាកន្លែងបណ្ដុំដោយពួកអភិជន ពួកពាណិជ្ជ សេដ្នី បញ្ញវន្ត និងមេលទ្ធិសាសនាល្បីៗជាច្រើន។ ការរិះគន់និងការយកពុទ្ធសាសនាដែលជាស្ថាប័នថ្មីថ្មោងមួយនាសម័យនោះ ទៅជជែកពិភាក្សាប្រៀបធៀបជាមួយនឹងសាសនាដទៃបែបនេះ អាចជារឿងមួយដែលពលរដ្ឋនៅក្នុងសង្គមរីកចម្រើនពីអតីតកាលមួយនេះនិយមធ្វើ ដើម្បីអនុវត្តនូវសិទ្ធិនិងសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន នៅក្នុងស្ថាប័នសាសនាដែលពួកគេគោរពបូជា។ មានឃ្លាមួយដែលបានកត់ត្រានៅក្នុងពាក្យរិះគន់នោះថា៖ «សូម្បី​ពួ​ក​បរិ​ព្វា​ជ​ក​ ​មាន​លទ្ធិ​ដទៃ​ទាំងនេះ​ ​ដែល​ជា​អ្នកពោល​ធម៌​អាក្រក់​ ​ម្តេច​គង់​នឹង​សម្ងំ​ឈប់សម្រាក​នៅចាំ​វស្សា» ជាដើម ដែលបញ្ជាក់បានថាក្រៅពីពុទ្ធសាសនា ក៏មានសកម្មភាពសាសនាដទៃផ្សេងៗទៀត ដែលត្រូវបានអ្នកស្រុកនេះពោលសរសើរដែរ។ ជាក់ស្ដែង នៅក្នុងសម័យនោះ សាសនាជេន ឬសាសនាអចេល ដែលមានអាយុកាលស្របាលគ្នានឹងពុទ្ធសាសនាដែរនោះ បានហាមប្រាមសមាជិកខ្លួនកុំឱ្យដើរត្រាច់ចរពីភូមិមួយទៅភូមិមួយនារដូវភ្លៀងធ្លាក់ ដើម្បីចៀសវាងការបំផ្លិចបំផ្លាញការបង្ករកំណើតនៃសត្វនិងរុក្ខជាតិទាំងឡាយ នាវស្សានរដូវ។[3]

     ចំណុចនេះក៏បានបង្ហាញឱ្យយើងឃើញថា ស្ថាប័នពុទ្ធសាសនាបានផ្ដល់តម្លៃការចូលរួមជាសាធារណៈ ក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងអភិបាលកិច្ចពុទ្ធសាសនាផងដែរ។ ព្រះពុទ្ធអង្គបានបញ្ជាក់ថាអនាគតពុទ្ធសាសនា អាចរីកចម្រើនឬអន់ថយ អាស្រ័យទៅលើការចូលរួមក្នុងការគិត ការពិភាក្សា និងការអនុវត្តពីសំណាក់មនុស្ស ៤ក្រុម គឺ៖ ភិក្ខុ (អ្នកបួសជាបុរស) ភិក្ខុនី (អ្នកបួសជាស្រី្ដ) ឧបាសក និងឧបាសិកា។ ការយកមតិរិះគន់របស់អ្នកស្រុកទៅពិភាក្សាដើម្បីធ្វើកំណែទម្រង់បែបនេះ បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ព្រះពុទ្ធអង្គមិនបានកំណត់តួនាទីអ្នកស្រុកត្រឹមតែជាអ្នកឧបត្ថម្ភចង្ហាន់បិណ្ឌបាត ឬបច្ច័យ ៤ តែម្យ៉ាងនោះទេ ប៉ុន្តែសិទ្ធិចូលរួម និងសេរីភាពបញ្ចេញមតិទៅលើប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងសង្គមសង្ឃរបស់ពួកគេ ក៏ត្រូវបានទទួលស្គាល់និងឱ្យតម្លៃពីសំណាក់ព្រះពុទ្ធអង្គផងដែរ តាំងតែ ២៦០០ ឆ្នាំមុនមកម្លេះ។

     ការរិះគន់របស់អ្នកស្រុកនេះ ក៏អាចជាសារមួយដាស់តឿនសង្គមសង្ឃថា៖ កំណែទម្រង់ត្រូវតែធ្វើជាចាំបាច់ដើម្បីសម្រួលផ្ទៃក្នុងសង្គមសង្ឃផង និងដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីត្រូវការនៃសង្គមខាងក្រៅផងដែរ។ កំណែទម្រង់គឺជាការកែប្រែ។ ការកែប្រែគឺជាជាការផ្លាស់ប្ដូរ។​  ការផ្លាស់ប្ដូរគឺជាអនិច្ចតាធម៌ ដែលព្រះពុទ្ធអង្គតែងដាស់តឿនយើងរឿយៗថា អ្វីៗតែងមានការផ្លាស់ប្ដូរជានិច្ច។​ បើព្រះពុទ្ធសាសនាមិនបានរៀបចំផែនការណ៍យុទ្ធសាស្រ្ដដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរខ្លួនឯងឱ្យសមស្របទៅនឹងបរិបទសង្គមណាមួយទេ ព្រះពុទ្ធសាសនាអាចនឹងត្រូវបានគេផ្លាស់ប្ដូរវិញជាក់ជាមិនខាន។

     នៅក្នុងមហាសន្និបាតពុទ្ធសាសនាដំបូង ដែលមានសមាជិកជាព្រះភិក្ខុសង្ឃចូលរួមចំនួន ១២៥០អង្គ នោះ ព្រះពុទ្ធអង្គបានសម្ដែងធម្មនុញ្ញសាសនាត្រឹមតែ ១១ ចំណុចប៉ុណ្ណោះ ដោយចាប់ផ្ដើមពីការចៀសវាងអំពើបាបទាំងពួង និងបញ្ចប់ដោយកិរិយាព្យាយាមធ្វើចិត្តឱ្យទៅជាអធិចិត្ត។ ប៉ុន្តែ   រយៈពេល ៤៥ ឆ្នាំនៃការបំពេញបេសកកម្មរបស់ទ្រង់ ច្បាប់នៅក្នុងសង្គមសង្ឃបានកើនឡើងដល់ទៅ ២២៧ មាត្រា​ ដែលនេះអាចជាភស្ដុតាងមួយបង្ហាញថាកំណែទម្រង់ត្រូវតែធ្វើជាប់ជានិច្ច ដើម្បីសេចក្តីសុខនៅក្នុងសង្គមសង្ឃផង និងដើម្បីសម្របខ្លួនជាមួយនឹងការវិវត្តនៃបរិបទសង្គមខាងក្រៅផង។​

     កំណែទម្រង់នេះ បានធ្វើឱ្យវត្តអារាមប្ដូរពីកន្លែងស្នាក់នៅធម្មតារបស់អ្នកបួស ក្លាយទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាដ៏ពេញលេញមួយ។ នៅក្នុងពុទ្ធដីកានៃការប្រកាសបេសកម្មដំបូងរបស់ទ្រង់ ព្រះពុទ្ធអង្គបានណែនាំភិក្ខុទាំង ៦០ អង្គថា៖ «ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយ អ្នកទាំងឡាយចូរទៅកាន់ទីចារិកគឺភូមិ និគម ជនបទ និងធានី ហើយសម្ដែងធម៌ ដើម្បីជាប្រយោជន៍ ដើម្បីសេចក្តីសុខដល់ជនជាច្រើន…អ្នកទាំងឡាយកុំទៅពីរនាក់ក្នុងផ្លូវជាមួយគ្នាឡើយ…..សត្វទាំងឡាយរមែងមានធូលីគឺកិលេសតិចក៏មាន សត្វទាំងនោះនឹងសាបសូន្យចាកសន្តិភាព ព្រោះមិនបានស្ដាប់ធម៌…»។[4] នៅក្នុងព្រះវិន័យក៏ឃើញមានចំណុចមួយដែលមិនអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកបួសស្នាក់នៅកន្លែងណាមួយហួសពី ៣រាត្រី ដែរ ដែលចំណុចនេះ អាចអនុញ្ញាតឱ្យយើងយល់យ៉ាងច្បាស់ថា អ្នកបួសក្នុងពុទ្ធសាសនាគឺជាជនមានប្រក្រតីត្រាច់ចរពីមួយកន្លែងទៅមួយកន្លែងទៀត ដើម្បីនាំយកពុទ្ធដីកាទៅបង្រៀនឱ្យសាធារណជនបានយល់។ ការអនុញ្ញាតឱ្យព្រះភិក្ខុសង្ឃស្នាក់នៅជុំគ្នា ៣ខែ ក្នុងវស្សានរដូវនេះ អាចជាការធ្វើកំណែទម្រង់ដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងនិងអភិបាលកិច្ចសង្ឃផងដែរ។ ការអនុញ្ញាតឱ្យមនុស្ស ៥០ រូប ឬ ១០០ រូបដែលមិនមែនជាសាច់សារលោហិតនឹងគ្នា មកនៅជុំគ្នាក្នុងកន្លែងតែមួយរយៈពេល ៣ ខែបែបនេះ គឺមិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ។ ចំណុចនេះ ធ្វើឱ្យយើងអាចយល់បានថា ដើម្បីធានាបានសេចក្តីសុខនៅក្នុងក្រុម អ្វីដែលសង្គមសង្ឃនាសម័យនោះត្រូវគិតជាចម្បងគឺ៖

        ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង់និងអភិបាលកិច្ចមួយ ដែលអាចធានាបានថា សមាជិកទាំង ៥០រូប ឬ ១០០​រូបនោះ អាចរស់នៅជាមួយគ្នាបានដោយមានសេចក្តីសុខ មានសាមគ្គីភាពនឹងគ្នា និងពុំមានទំនាស់ផលប្រយោជន៍ណាមួយដែលអាចកើតឡើងរវាងសមាជិកណានីមួយ នៅក្នុងក្រុម។ មូលហេតុនេះហើយដែលតម្រូវឱ្យសង្គមសង្ឃត្រូវតែធ្វើការសម្រេចចិត្តថា តើគួរគ្រប់គ្រងសង្គមខ្លួនតាមប្រព័ន្ធអត្តាធិបតេយ្យ (ការយកបុគ្គលជាធំ) តាមប្រព័ន្ធលោកាធិបតេយ្យ (ការយកមតិភាគច្រើនជាគោល) ឬក៏ត្រូគ្រប់គ្រងតាមប្រព័ន្ធធម្មាធិបតេយ្យ (ការយកគោលការណ៍ធម៌ជាធំ)។

        ប្រព័ន្ធសុខាភិបាលល្អមួយដើម្បីធានាបានថាតើការរស់នៅបែបណាទើបសមាជិកខ្លួនអាចមានសុខភាពល្អទាំផ្នែកផ្លូវកាយ​និងផ្លូវចិត្ត មិនងាយឆ្លងជម្ងឺ និងមានវិធីព្យាបាលនៅពេលដែលមានជម្ងឺណាមួយកើតឡើងក្នុងសង្គមសង្ឃ។

        ប្រព័ន្ធអប់រំល្អមួយដែលអាចធានាបានថាការរស់នៅជាមួយគ្នារយៈពេល ៣ ខែនោះ មិនមែនត្រឹមជាការជួបជុំនិយាយគ្នាលេង ឆាន់ សឹង តែម្យ៉ាងនោះទេ ប៉ុន្តែត្រូវមានកម្មវិធីសិក្សាជាក់លាក់ណាមួយ ដើម្បីអាចធានាថាសមាជិកខ្លួនពិតជាទទួលបានការអប់រំដ៏ល្អ។ ការអនុញ្ញាតឱ្យមានការសម្រាកនៅមួយកន្លែងរយៈពេល ៣ ខែ ជាការបង្កើតបរិយាកាសមួយដើម្បីសម្រួលដល់សង្គមសង្ឃក្នុងការហ្វឹកហាត់ការបញ្ចេញប្រតិកម្មរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗទៅលើសង្គមជារួម​ (សីលសិក្ខា) ការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងចិត្ត (សមាធិសិក្ខា) និងការអភិវឌ្ឍការគិតការវិភាគ និងការបណ្ដុះប្រាជ្ញាដើម្បីយល់ច្បាស់នូវសច្ចធម៌នៅក្នុងជីវិត (បញ្ញាសិក្ខា)។

    ត្រូវមានប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចមួយដែលអាចធានាបានថា ក្នុងរយៈពេល ៣ ខែនោះ សមាជិកខ្លួនអាចមានបរិក្ខារ ឬបច្ច័យ៤ ប្រើប្រាស់គ្រប់គ្រាន់។ គ្រឿងបរិក្ខារប្រើប្រាស់របស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ គឺអាស្រ័យនៅក្នុងផ្ទះអ្នកស្រុក។ ដូចនេះបើអ្នកស្រុកមិនមានសេដ្ឋកិច្ចល្អទេ ពួកគេក៏មិនអាចដើរតួនាទីជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ផ្នែករូបធម៌ ឬ បច្ច័យ ៤ ដល់សង្គមសង្ឃបានគ្រប់គ្រាន់ ឡើយ។  ដូចនេះ ព្រះសង្ឃដែលមានតួនាទីជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់នាមធម៌ឬពុទ្ធិចំណេះដឹងដល់អ្នកស្រុកនោះ គួរតែយកមេរៀនសេដ្ឋកិច្ចដែលមាននៅក្នុងពុទ្ធសាសនា ទៅបង្ហាត់បង្រៀនអ្នកស្រុកឱ្យរស់នៅបែបសម្មាអាជីវៈ ប្រកបរបរសុខចរិត គេចចេញពីការជំពាក់បំណុលគេ និងចៀសវាងអំពើអបាយមុខនានាដែលជាមូលហេតុនាំទៅរកសេចក្តីវិនាសអន្តរាយ។ 

    ការព្យាយាមកែប្រែនិងអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង​អភិបាលកិច្ចពុទ្ធសាសនា ការថែទាំសុខភាព​ ការពង្រឹងសមត្ថភាពបុគ្គល និងការផ្សារភ្ជាប់ខ្លួនទៅនឹងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចបែបនេះហើយ ដែលបន្តិចម្ដងៗ បានប្រែក្លាយវត្តអារាមពុទ្ធសាសនាពីកន្លែងស្នាក់នៅធម្មតារបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ ទៅជាស្ថាប័នអប់រំមួយដែលមានគោលការណ៍ជាក់លាក់ និងប្រែខ្លួនទៅជាគ្រឹះស្ថានសិក្សាជាន់ខ្ពស់ល្បីៗនៅក្នុងប្រវត្តិមនុស្សជាតិផងដែរ ដូចជាករណីសាកលវិទ្យាល័យនាលន្ទា ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា ឬវត្តមហាវិហារនៅក្នុងប្រទេសស្រីលង្ការ ជាឧទាហរណ៍ស្រាប់។  

     អ្វីដែលកាន់តែពិសេសនោះគឺថ្ងៃចូលព្រះវស្សានេះ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងត្រូវនឹងទិវាប្រារព្ធបុណ្យអាសាឡ្ហបូជា ដែលប្រជាពុទ្ធបរិស័ទ្ធទូទាំងពិភពលោកនាំគ្នាប្រារព្ធឡើងដើម្បីរំលឹកដល់ការសម្ដែង «ធម្មចក្កប្បវត្តនសូត្រ» ដែលជាព្រះធម៌លើកដំបូង ដែលព្រះពុទ្ធអង្គសម្ដែងដល់អ្នកបួសចំនួន ៥ រូបនៅក្នុងព្រៃឈ្មោះឥសិបតនមិគទាយវ័ន ដែលសព្វថ្ងៃនេះ កន្លែងមួយនេះត្រូវបានគេហៅថា សារនាថ (Sarnath) ស្ថិតនៅក្នុងរដ្ឋឧត្តរប្រះដេស (Uttara Pradesh) ប្រទេសឥណ្ឌា នាបច្ចុប្បន្ននេះ។ ម្យ៉ាងទៀត ថ្ងៃមួយនេះក៏ត្រូវបានចាត់ទុកថាជាថ្ងៃកំណើតព្រះអរិយសង្ឃនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាដំបូងផងដែរ។ នៅក្នុងសៀវភៅ «ឈ្វេងយល់ អាសាឡ្ហបូជា ទិវាវិថីជិវិតពុទ្ធបរិស័ទ» លោកធម្មបណ្ឌិត ហេង មណីចិន្តា បានដាក់ឈ្មោះថ្ងៃនេះថាជា៖ «ទិវាអរិយសច្ចៈ» ឬជា «ថ្ងៃប្រកាសវិថីជីវិតដែលមានហេតុ-ផល»[5] ដើម្បីរំលឹកដល់ប្រជាពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរពីសារសំខាន់នៃការរស់នៅជាមួយហេតុ-ផល និងការយកហេតុ-ផលទៅអនុវត្តនៅក្នុងការគិតការវិភាគ ទំនាក់ទំនងប្រចាំថ្ងៃ និងការប្រកបកិច្ចការទាំងពួង។

     បន្ថែមពីលើនេះទៀត ការចូលព្រះវស្សានេះជាពេលវេលាមួយដែលសង្គមសង្ឃត្រៀមខ្លួន ដើម្បីនឹងទទួលសមាជិកថ្មី ដែលនឹងចូលខ្លួនមកបួសជាភិក្ខុឬសាមណេរនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ផងដែរ។  នៅក្នុងសៀវភៅ «ព្រះរាជពិធីទ្វាទសមាស» ដែលបោះពុម្ពផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណិ្ឌត្យ ក្នុងព.ស. ២៥១២ បានរៀបរាប់ថា ព្រះរាជវង្សានុវង្សនិងប្រជារាស្រ្ដខ្មែរ មានកិច្ចការរវល់ខ្លាំងនៅក្នុងការប្រារព្ធពិធីបុណ្យសាសនាប្រពៃណីជាតិនាដើមរដូវនៃការចូលព្រះវស្សានេះ មានដូចជា៖ ការបំពេញព្រះរាជកុសលសិតទៀនព្រះវស្សា និងការបំពេញព្រះរាជកុសសបំបួសនាគជាដើម។ បុរាណខ្មែរយើងយល់ថា រយៈពេលបីខែនៃការចូលព្រះវស្សានេះ ជាពេលវេលាដ៏ល្អបំផុត ដែលព្រះរាជវង្សានុវង្ស មន្ត្រី​ គហបតី សេដ្ឋី ឬរាស្រ្ដប្រជា គួរបញ្ជូនកូនៗរបស់ខ្លួនទៅបួសក្នុងសំណាក់ព្រះពុទ្ធសាសនា ក្នុងគោលបំណងសិក្សាពុទ្ធិចំណេះដឹង ដើម្បីត្រៀមខ្លួនក្លាយទៅជាអ្នកដឹកនាំ និងពលរដ្ឋដែលមានសមត្ថភាព សុខភាព និងគុណធម៌ល្អ នាថ្ងៃខាងមុខផងដែរ។ ដូចនេះបានជានៅក្នុងទំនៀមខ្មែរយើង មានព្រះរាជពិធីបំបួសនាគរាស្រ្ដ ក្នុងរវាងកណ្ដាលខែជេស្ឋ​ និងព្រះរាជធិពីបំបួសនាគហ្លួង ក្នុងរវាងកណ្ដាលខែអាសាឍ ប៉ុន្តែក្នុងរាជ្យព្រះបាទសម្ដេចព្រះនរោត្តម ទ្រង់បង្រួមមកបំបួសក្នុងខែអាសាឍទាំងអស់វិញ។ មុនការសាងសង់វត្តព្រះកែវមរកត នាគហ្លួង ពោលគឺព្រះញាតិវង្សានុវង្សច្រើនតែបួសនៅក្នុងវត្តធំៗ ដែលជាទីឋិតនៅនៃសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ឬសម្ដេចព្រះសង្ឃនាយក ប៉ុន្តែក្រោយពីបួសហើយក៏អនុញ្ញាតឱ្យទៅគង់នៅតាមវត្តដែលខ្លួនពេញចិត្តបាន។[6] ចំណែកឯការបំបួសនាគរាស្រ្ដវិញ គឺប្រព្រឹត្តទៅនៅតាមរត្តអារាមដែលមានទីតាំងនៅតាមស្រុកភូមិរបស់បេក្ខជនដែលត្រៀមខ្លួននឹងបួស។

     មុននឹងបញ្ចប់អត្ថបទនេះ ខ្ញុំកូណាអាត្មាភាព សូមទាញអារម្មណ៍មិត្រអ្នកអាន មកមើលពុទ្ធភាសិតមួយកន្លែង ដែលព្រះពុទ្ធអង្គសម្ដែងថា៖ «ផ្កាឈើ​មាន​ទ្រង់ទ្រាយ​ល្អ​ ​មាន​ពណ៌​ ​(​ល្អ​)​ ​តែ​គ្មាន​ក្លិន​ ​(​ក្រអូប​)​ ​(​រមែង​មិន​ក្រអូប​ដល់​អ្នក​ដែល​ទ្រទ្រង់​)​ ​ដូចម្តេច​មិញ​ ​វាចា​ជា​សុភាសិត​ ​រមែង​គ្មានផល​ដល់​អ្នក​ដែល​មិន​ធ្វើតាម​​ដូច្នោះ(ដែរ)​»[

      រយៈពេល ៣ ខែនៃការចូលព្រះវស្សានេះ មិនមែនត្រឹមជាពិធីកម្មដែលធ្វើដើម្បីលម្អភ្នែកអ្នកស្រុកតែម្យ៉ាងនោះទេ ប៉ុន្តែជាពេលវេលាដ៏សមរម្យមួយ ដែលព្រះភិក្ខុសង្ឃអាចដាក់ចុះនូវភារកិច្ចខាងក្រៅរបស់ខ្លួន ហើយមកផ្ដោតសំខាន់ទៅលើការប្រតិបត្តិកិច្ចវត្តប្រចាំថ្ងៃ ការអភិវឌ្ឍសីល សមាធិ បញ្ញា ការឆ្លុះបញ្ជាំងខ្លួន និងវាយតម្លៃលទ្ធផលដែលកើតចេញពីសកម្មភាពដែលខ្លួនបានបំពេញរយៈពេល​ ៩ ខែមុនថាតើខ្លួនបានប្រតិបត្តិតាមអ្វីដែលបានបង្ហាត់បង្រៀនបានកម្រិតណាហើយ។ ម្យ៉ាងទៀត ការផ្អាកការធ្វើដំណើររបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃដែលមានចំនួន ៧ម៉ឺនអង្គជាង នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា រយៈពេលបីខែនេះ ក៏អាចជាការចូលរួមជួយរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសក្រសួងសុខាភិបាល នៅក្នុងការកាត់បន្ថយការឆ្លងរាលដាលនៃជម្ងឺកូរ៉ូណាមួយកម្រិតផងដែរ។ បន្ថែមពីនេះទៀត ថ្វីដ្បិតថាការចូលវស្សានេះជាវិន័យកិច្ចរបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ មិនពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងគ្រហស្ថដោយផ្ទាល់យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏សម្លេងស្គរដែលផ្សាយចេញពីវត្តអារាមនានាទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា រាល់ពេលព្រឹកព្រហាម និងរាល់ពេលល្ងាចនោះ អាចជាសារដាស់តឿនស្មារតីប្រជាពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរគ្រប់រូបថា៖ ពេលនេះ វេលានេះ ជាពេលដែលព្រះសង្ឃកំពុងស្វាធ្យាយធម៌ថ្វាយបង្គំព្រះ ដើម្បីចម្រើនសេចក្តីស្ងប់នៅក្នុងចិត្ត ដូចនេះអាត្មាអញគួរតែផ្អាកការប្រើប្រាស់អំពើហឹង្សា ផ្អាកការបរិភោគគ្រឿងស្រវឹង ផ្អាកការបង្កជាសម្លេងរំខានដល់ព្រះសង្ឃ ឬក៏ផ្អាកការប្រព្រឹត្តិអំពើអបាយមុខមួយម៉ោងសិន ហើយតាំងចិត្តត្រេកអរនិងការប្រព្រឹត្តល្អរបស់ព្រះសង្ឃ ក៏គង់នាំឱ្យបានសម្រេចប្រយោជន៍ដល់ខ្លួននិងគ្រួសារខ្លះជាក់ជាមិនខាន។

 

សារៈ​សំខាន់​នៃបុណ្យ​ចូល​ព្រះវស្សា

ពិធី​បុណ្យចូល​ព្រះវស្សា​មានសារៈ​សំខាន់​ណាស់​ចំពោះ​ភិក្ខុសង្ឃ​ សាមណេរ​ដែល​បានចូល​បួស​ជា​សមណៈ​ព្រោះ​ថាកាល​ព្រះវស្សា​ដែល​ព្រះពុទ្ធ​ទ្រង់​បញ្ញាត្ដិ​កាល​ត្រីមាស​៣ខែនេះ​ដូចជា ៖

·        ធ្វើឱ្យ​ភិក្ខុ​សាមណេរ​ទទួលបាន​សង្រួម​នៅក្នុង​ឥន្ដ្រី​សំវរៈ

·        បានផ្ដល់​ឱកាស​ដល់ភិក្ខុ​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​អនុមោទនា​នៃទាយក​ទាយិកា

·        ទទួល​បាន​អានិសង្ឃ​នៃការ​កាន់​ព្រះវស្សា

·        បង្កើន​សេចក្ដី​ជ្រះថ្លា​ដល់ពុទ្ធ​បរិស័ទ​ទាំងអស់

·        អាចបង្កើត​សាមគ្គីភាព​រវាងភិក្ខុ និង​ភិក្ខុ​នៅក្នុង​អាវាស។

កិច្ចដែលភិក្ខុត្រួវប្រតិបត្តិក្នុងពេលចូលព្រះវស្សា៖

តាម​ព្រះពុទ្ធ​បញ្ញត្ដិ ព្រះអង្គ​ទ្រង់​ហាម​មិនឱ្យ​ភិក្ខុ​សង្ឃ​ទាំងអស់​ដែលគង់​ក្នុង​អារាមនីមួយៗ​ ចេញពី​វត្ដ​ដោយ​កន្លង​រាត្រី​បាន​នោះទេ ក្នុងកាល​នៃការ​ចូលកាន់​ព្រះវស្សា​៣ខែ​នោះ។ ប៉ុន្ដែ​ដោយមាន​ការទូល​សុំពី​ពួក​បរិស័ទ និងភិក្ខុ​សង្ឃ ព្រះមាន​ព្រះភាគ​ទ្រង់​អនុញ្ញាត​សត្ដហៈ​ចំនួន​៧ថ្ងៃ ដោយ​មានហេតុ​កើតឡីង​ចំពោះ​ភិក្ខុ​ដូចជា ៖

·        មាតា ឬ​បិតាឈឺ

·        គ្រូ​ឧបជ្ឈយ៍មាន​អាពាធ

·        មានការ​និមន្ដ​ពីពុទ្ធបរិស័ទ

បើមិន​មានហេតុ​ទាំងអស់​ខាងលើ​នោះទេ ភិក្ខុ​មិនអាច​និមន្ដ​ចេញពី​អារាម​ដោយ​កន្លង​រាត្រី​បាន​នោះទេ។ ​ ភិក្ខុ​ដែល​លើក​សត្តហៈ​ចេញ​ទៅ​ក្រៅ​វត្ត​រួចហើយ​ ត្រូវ​តែ​ត្រឡប់​មក​វត្ត​វិញ​ ខាង​ក្នុង​អរុណ​នៃ​ថ្ងៃ​ទី​ប្រាំពីរ​ (គឺអាច​នៅ​ក្រៅ​វត្ត​តែ​ត្រឹម​ ៦​រាត្រី​។ ភិក្ខុ​មិន​ត្រូវ​នៅ​ក្រៅ​វត្ត​ឲ្យ​ហួស​អរុណ​នៃ​ថ្ងៃ​ទី​៧ឲ្យ​សោះ​ ពុំ​នោះ​សោត​នឹង​ត្រូវ​ដាច់​វស្សា​នឹង​ត្រូវ​អាបត្តិ​ទុក្កដ​ មិន​អាច​ទទួល​អានិសង្ស​កឋិន​ និង​ សង្ឃលាភ​ផ្សេង ៗ​ ដែល​កើតឡើង​ក្នុង​វត្ត​នោះ​ បាន​ទៀតផង​។
ការ​ចូលវស្សា​មិន​ចំពោះតែ​ភិក្ខុទេ​ សាមណេរ​ក៏​ត្រូវ​ចូលវស្សា​ដែរ​ ទើប​ត្រូវ​តាម​ពុទ្ធានុញ្ញាត​ចែក​នូវសង្ឃលាភ​ តែ​សាមណេរ​មិន​មាន​កិច្ច​ដោយ​ការ​បវរណា​ឡើយ​ គ្រាន់​តែ​ឲ្យ​អធិដ្ឋាន​ចូលវស្សា​ប៉ុណ្ណោះ​ ។

ការប្រារព្ធពិធី​បុណ្យ​ចូល​ព្រះវស្សា៖

ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ព្រះវស្សា​នេះគេ​ប្រារឰ​ដោយ​ចែកចេញ​ជាពីរ​ផ្នែក គឺ​ផ្នែក​ពុទ្ធបរិស័ទ និងផ្នែក​ព្រះសង្ឃ។

.ផ្នែក​ពុទ្ធ​បរិស័ទ ៖ នៅល្ងាច​ថ្ងៃ១៥កើត​ខែជេស្ន នាំគ្នា​ប្រារឰ​កិច្ចថ្វាយ​បង្គំ​ព្រះសមាទាន​សីល បន្ទាប់មក​និមន្ដ​ព្រះសង្ឃ ចំរើន​ព្រះបរិត្ដ និង​សម្ដែង​ធម៌​ទេសនា។ លុះព្រឹក​ឡើង​ថ្ងៃ១រោច​ខែអាសាធ ពេកព្រឹក​ប្រគេន​យាគូ​ដល់​ព្រះសង្ឃ ហើយ​ថ្ងៃត្រង់​វេរចង្ហាន់​បិណ្ឌបាទ​ព្រមទាំង​សំពត់​សាដក និង​បរិក្ខារ​ផ្សេងៗ​មាន​ទាន ធូប ប្រេង តែ ស្ករ​ជាដើម ប្រគេន​ព្រះសង្ឃ​ដោយ​ឆ្លង​ជាកិច្ច​បង្ហើយ​បុណ្យ។

.ផ្នែក​ព្រះសង្ឃ ៖ នៅល្ងាច​ថ្ងៃ១រោច​ខែអាសាធ​វេលា​ម៉ោង​៦យប់​ព្រះសង្ឃ​ទាំងអស់ក្នុង​វត្ដអារាម​ ផ្សេងៗ បានជួប​ជុំគ្នា​នៅក្នុង​ព្រះវិហារ ដើម្បី​ប្រារឰ​ពិធី​ចូលកាន់​ព្រះវស្សា ដោយមាន​ព្រះគ្រូ​ចៅអធិការ​ជាអ្នក​ដឹកនាំ​កិច្ចនោះ។ ជាដំបូង​ភិក្ខុ​ទាំងអស់​នាំគ្នា​ថ្វាយ​បង្គំ​ព្រះបន្ទាប់​មកធ្វើ​ពិធី​កំណត់ ​ការ​ចូលកាន់​ព្រះវស្សា​តែម្ដង។

តំណម៖

ក្នុង​រយៈ​ពេល​ចូលវស្សា​ ៣ ខែ​នេះ​ ពុទ្ធបរិស័ទ​តែង​មាន​តំណម​ ដូចជា​ មិនរៀប​មង្គល​ការ​កូនចៅ​ និង​មិន​សង់​ផ្ទះ​ថ្មីជាដើម​ ដោយ​ចាត់​ទុកថា​ថ្ងៃ​ទាំង​អស់ក្នុងកំណត់ ៣​ ខែនោះ ជា​ថ្ងៃ​ឥត​មាន​ឫក្ស​ល្អ​ ឥត​មាន​ជោគជ័យ​ និង​ឥត​មាន​សិរីសួស្ដី​ ៕

ដោយ៖ សាន ពិសិទ្ធិ និងគេហទំព័រនានា 

ពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សា - វិគីភីឌា (wikipedia.org)

ពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សា  - AMS Khmer Civilization

អត្ថន័យសង្ខេបនៃការចូលព្រះវស្សា (thmeythmey.com)



Post a Comment

សូមអរព្រះគុណនិងអរគុណប្រិយមិត្តបានចូលរួមយោបល់ព្រមទាំងចែករំលែកអត្ថបទជាចំណែកជូនចំណេះដឹងទៅកាន់អ្នកអាន។

Previous Post Next Post

Navigation Menu

About Me