អំនានជាឧត្តមគតិគំនិតសម្រេចសេចក្តីប្រយោជន៍គ្រប់ប្រការ ជាអំណាច់សម្រេចសេចក្តីប្រាថ្នា ជាពិសេសគឺការអភិវឌ្ឈន៍ខ្លួន អភិវឌ្ឈន៍សង្គម និងប្រទេសជាតិរីកចម្រើនរ៉ុងរឿង។
១. អំនានជាគតិឧត្តមនៃការសម្រេចប្រយោជន៍គ្រប់ប្រការ
អំនានអាចជាគ្រឹះនៃភាពជោគជ័យគ្រប់វិស័យ។ មនុស្សណាដែលមានអំនាន គេតែងតែមានភាពរឹងមាំក្នុងការបន្តសម្តែងខ្លួន ទោះបីជាបានជួបបញ្ហា ឬបរាជ័យជាបន្តបន្ទាប់ក៏ដោយ។
ឧទាហរណ៍៖
- អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ Thomas Edison បានសាកល្បងជាង ១០០០ ដង មុននឹងច្នៃអំពូលភ្លើងបានជោគជ័យ។
- នៅកម្ពុជា ក្មេងជាច្រើនដែលកើតនៅក្នុងគ្រួសារក្រីក្រ តែដោយសារអំនាន បានអាចបញ្ចប់ការសិក្សា និងក្លាយជាអ្នកដឹកនាំសង្គម។
- ព្រះសង្ឃនៅខ្មែរក្រោម ហ្វឹកហាត់បង្រៀនព្រះពុទ្ធសាសនា អក្សរសាស្រ្តខ្មែរ ទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណី ព្រមទាំងចែកចាយសៀវភៅ ដើម្បីបង្កើតវប្បធម៌អានសៀវភៅ កំណើនគំនិតនិងចំណេះដឹង។
អំនាននាំឲ្យមានការបំពេញសុបិន្ត។ វាជាដៃគូស្មោះត្រង់នៃគំនិតវិស័យ (vision) ដែលធ្វើឲ្យបុគ្គលសម្រេចបាននូវគោលដៅរបស់ខ្លួន។
- គំនិតគ្រប់គ្រងគ្រោះថ្នាក់ (Caution): អ្នកមានការស្ទាក់ស្ទើរតែងតែសម្រេចបានតិចជាងអ្នកមានអំនាន។
- សេចក្តីប្រាថ្នាពុំមានអំនាន = គឺដូចជាថតអាវុធដោយគ្មានគ្រាប់ – មានបំណង ប៉ុន្តែមិនអាចសម្រេចបាន។
៣. អំនាននាំឲ្យមានការអភិវឌ្ឈន៍ខ្លួន និងសង្គម
មនុស្សដែលមានអំនាន តែងតែអភិវឌ្ឈន៍ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ ដោយរៀនពីបរាជ័យ និងកែខ្លួន។ វាជាទម្រង់នៃការរៀនឯករាជ្យ និងការផ្លាស់ប្តូរដោយខ្លួនឯង (self-improvement)។
បើគ្មានអំនាន៖
- មនុស្សអាចជាប់គាំងក្នុងស្ថានភាពដូចដើម។
- ការអភិវឌ្ឈន៍សង្គមក៏ជាប់គាំង ព្រោះសង្គមត្រូវការអ្នកដឹកនាំមានអំនាន។
៤. អំនានជាគ្រឹះនៃការរីកចម្រើនប្រទេសជាតិ
ប្រទេសណាក៏ដោយ តែងតែត្រូវការបុគ្គលអ្នកមានអំនាន ដើម្បីជាថាមពលសំខាន់ក្នុងការបង្កើតចក្ខុវិស័យរួម និងធ្វើឲ្យកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ការអប់រំ និងវប្បធម៌ចម្រើន។
ឧទាហរណ៍៖
- ប្រទេសជប៉ុន បន្ទាប់ពីបាត់បង់អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងក្រោយសង្គ្រាម, តែដោយសារអំនានរបស់ប្រជាជន, ប្រទេសបានក្លាយជាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចធំមួយ។
- នៅកម្ពុជា ការចូលរួមអភិវឌ្ឈន៍ជាតិដោយកូនខ្មែរមានអំនានជាច្រើនត្រូវបានគេថ្លែងសរសើរ។
- J.K. Rowling – អ្នកនិពន្ធរឿង Harry Potter បានជួបបរាជ័យជាច្រើនទើបតែស្នាដៃរបស់នាងត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយ។ ការអានុញ្ញាតឲ្យបន្តគម្រោងរបស់នាងដោយសារអំនាន បានធ្វើឲ្យនាងក្លាយជាអ្នកសិល្បៈដ៏ជោគជ័យនៅលើពិភពលោក។
- Nelson Mandela – បុគ្គលដែលបានអង្គុយក្នុងគុករយៈពេលជាង ២៧ ឆ្នាំ ដើម្បីការតស៊ូប្រឆាំងនឹងអភិបាលនិយមព្រិល។ អំនាន និងសេចក្តីសង្ឃឹមរបស់គាត់ បាននាំឲ្យជួសជុលសង្គមអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។
៥. បន្ថែមការប្រៀបធៀបនឹងគុណលក្ខណៈផ្សេងៗ
គុណលក្ខណៈ | លក្ខណៈ |
ផលវិបាកប្រសិនបើគ្មានអំនាន |
បំណងប្រាថ្នា |
មានសុបិន្ត ឬគោលដៅ |
បោះបង់ ឬចាំឱកាសមកដោយខ្លួនឯង |
ពង់រឹង ឆាប់តែបាន |
ចង់ឲ្យលទ្ធផលឆាប់ៗ |
អត់អស់អំណត់ មិនអាចទ្រាំទ្រការលំបាក |
វិចារណកល |
មានគំនិតឆ្លាតវៃ |
ប៉ុន្តែគ្មានអនុវត្តន៍ដោយខ្វះអំនាន |
ជំនឿលើខ្លួនឯង |
ជឿថាអាចធ្វើបាន |
ប៉ុន្តែបើគ្មានអំនាន ក៏អាចលាភត្រឹមសេចក្តីជឿ |
=> អំនានគឺជាគន្លឹះនៃជោគជ័យ វាធ្វើឲ្យសុបិនក្លាយជាការពិត ការលំបាកក្លាយជាពិសោធន៍ និងការបរាជ័យក្លាយជាថ្នាក់សិក្សា។ ក្នុងជីវិតបុគ្គល ការអភិវឌ្ឈន៍ខ្លួន និងជីវភាពសង្គម – អំនានគឺជាធាតុចាំបាច់ដែលមិនអាចខ្វះបាន។
=> អំនាន មិនមែនជាគុណលក្ខណៈកំណើតមកជាមួយនោះទេ។ វាអាចបង្កើតបានតាមរយៈការបណ្តុះបណ្តាលនិងការអនុវត្តបន្តបន្ទាប់។ ការរួមបញ្ចូលអំនានក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ អាចជួយឲ្យមនុស្សមានភាពរឹងមាំក្នុងគំនិត ទម្លាប់ និងការទទួលខុសត្រូវ។
“អំនានជាគន្លឹះសំខាន់បំផុតដែលបើកទ្វារទៅកាន់ជោគជ័យ មិនថាវាប្រកបដោយវាសនាឬមិនឡើយ។”
ដោយ៖ ទេពម្យូរ៉ា កូនខ្មែរក្រោម